بهترین شهرهای جهان برای عاشقان کتاب؛ از آکسفورد تا شیراز - وبلاگ پاییز

به گزارش وبلاگ پاییز، مطمئناً سفر به شهرهای ادبی جهان مانند ادینبورگ، بوینس آیرس، شیراز، آکسفورد و سن پترزبورگ می تواند برای دوستداران کتاب جذابیت های زیادی داشته باشد.

گردشگرانی که عاشق مطالعه و کتاب خوانی هستند، می توانند علاوه بر اینکه یک رمان در چمدان شان بگذارند و در کنار ساحل یا هنگام نشستن در قطار به مطالعه بپردازند، سفرهای خود را مطابق با سلیقه ادبی شان برنامه ریزی نموده و از مکان های داستان های موردعلاقه خود تماشا نمایند یا به کلوپ ها یا کافه هایی بفرایند که نویسندگان موردعلاقه شان، جهانی ادبی خود را در آنجا رقم زده اند.

بعضی شهرهای جهان به شدت برای عاشقان کتاب و ادبیات مناسب هستند، نظیر سن پترزبورگ که می توان در خیابان های آن قدم زد و راجع به شاهکارهای داستایوفسکی رویاپردازی کرد. در این مقاله قصد داریم هفت شهر ادبی جهان را به شما معرفی کنیم تا اگر به مطالعه و کتاب علاقه دارید، بازدید از آن ها را در برنامه خود قرار دهید.

ادینبورگ، اسکاتلند

ادینبورگ اولین شهری بود که در سال 2004 به عنوان شهر ادبی یونسکو انتخاب شد و محل زندگی بعضی از مشهورترین نویسندگان اسکاتلند از جمله سر آرتور کانن دویل خالق شرلوک هلمز و سر والتر اسکات نویسنده آیوانهو و دیگران بوده است. بنای یادبود اسکات در خیابان شلوغ پرنسس، یکی از جاذبه های معروف ادینبورگ به شمار می رود. حتی اگر هیچ یک از آثار اسکات را مطالعه ننموده باشید، احتمالاً نام نویسنده مشهوری دیگری بنام جی کی رولینگ به گوش تان خورده است. هواداران هری پاتر در سفر به این شهر ترجیح می دهند قبل از هر چیز به بازدید کافه خانه فیل بفرایند که گفته می شود محل تولد هری پاتر است و پنجره های جلوی آن و سرویس بهداشتی اش به طور کامل با نقاشی های دیواری هری پاتر پر شده است.

برای اینکه دید جامعی از تاریخ ادبیات شهر ادینبورگ به دست آورید، باید از موزه نویسندگان تماشا نموده یا در یک تور پیاده روی شرکت کنید و از تمامی مکان های مرتبط با افسانه های ادبی شهر بازدید داشته باشید. در این تور به کافه ها، بارها و سایر نقاطی می روید که الهام بخش نویسندگان مطرحی از اسکات و استیونسن و جی ام بری گرفته تا ایان رانکین و الکساندر مک کال اسمیت بوده اند.

اگر در ماه اوت به ادینبورگ سفر کردید، می توانید در نمایشگاه بین المللی ادینبورگ که از 10 تا 26 اوت برگزار می شود نیز شرکت کنید. این نمایشگاه را بزرگ ترین جشن عمومی کلمات مکتوب در جهان می دانند که حدود 1000 نویسنده و متفکر را از سراسر جهان به این شهر می کشاند.

بوئنوس آیرس، آرژانتین

با ظهور کتاب های الکترونیکی، کتاب فروشی های فیزیکی به تدریج و در کمال ناراحتی به فراموشی سپرده می شوند؛ بااین حال در بوینس آیرس سنت مطالعه کتاب کاغذی همچنان پابرجا است. این شهر حدود 23 کتاب فروشی برای هر 100 هزار نفر جمعیت شهر دارد که بعد از ملبورن و لیسبون، رتبه سومین شهر جهان را به خود اختصاص داده است. علاقه مندان آثار ادبی باید در یک تور کتاب فروشی بوینس آیرس به خصوص ال آتنیو اسپلندد (El Ateneo Grand Splendid) شرکت نمایند که زیباترین کتاب فروشی جهان به شمار میرود. این کتاب فروشی 2,043 متر مربع مساحت دارد که در سال 1919 افتتاح شد و میزبان باله، اپرا و دیگر تولیدات بود، تااینکه در سال 2000 با حفظ دکوراسیون اصلی از جمله گنبد مرکزی رنگ آمیزی شده با فرسکوهای ایتالیایی، پرده های قرمز استیج و محل نشستن تماشاچی ها، به کتاب فروشی تبدیل شد.

علاوه بر این شهر بوینس آیرس را به عنوان زادگاه نویسندگان معروف بین المللی همانند خورخه لوئیس بورخس، خولیو کورتاسار، روبرتو ارلت و آدولفو کاسارس نیز می شناسند. نمایشگاه سالانه کتاب بوینس آیرس که 20 روز طول می کشد و با خواندن کتاب ها، کارگاه های آموزشی، رونمایی از کتاب و کنفرانس همراه است، سنت آن ها را همچنان زنده نگه داشته است. این نمایشگاه سال جاری از 25 آوریل آغاز و در 13 مه به انتها می رسد.

شیراز، ایران

کشور ایران را معمولاً به عنوان مرکز ادبی جهان در نظر نمی گیرند؛ بااین حال شاید این موضوع در تعصب غربی ها ریشه داشته باشد. واقعیت این است که سنت ادبی ایران به هزاران سال قبل برمی شود. شاعران ایرانی به خصوص ابوالقاسم فردوسی، خواجوی کرمانی، سعدی و حافظ نقش مهمی در تاریخ و فرهنگ این کشور داشته اند. آرامگاه حافظ، سعدی و خواجوی کرمانی در شهر شیراز قرار گرفته است و این سه مکان و به خصوص آرامگاه حافظ از جاهای تماشای شیراز به شمار می فرایند.

آرامگاه حافظ در وسط یک باغ قرار گرفته است و به شدت مورد توجه مردم بومی و گردشگرانی است که برای ادای احترام به شخص حافظ خود را به این مکان می رسانند. شیراز را شهر شعرا می دانند و در سال 2006 ازطرف سازمان ملل نامزد عنوان دومین شهر ادبیات جهان بعد از ادینبورگ شد.

سن پتزبورگ، روسیه

کلیه هواداران ادبیات روسی با سن پترزبورگ آشنا هستند، حتی اگر هیچ وقت به این شهر نرفته باشند. در همین شهر بود که راسکولنیکوف با اخلاقیات در جنایت و مکافات دست وپنجه نرم می کرد؛ همان جایی که دماغ یک افسر در داستان دماغ از نیکلای گوگول، چهره اش را ترک می نماید؛ شهری که ورونسکی و آنا کارنینا وارد رابطه ای ممنوعه می شوند. نه تنها بعضی از برترین داستان های جهان در سن پترزبورگ رقم خوردند، بلکه نویسندگان مطرحی از داستایوفسکی تا نابوکوف نیز در این شهر زندگی نموده اند.

با توجه به تاریخ غنی ادبی این شهر، چندین تور ادبی برای گردش در انجمن های ادبی شهر وجود دارد. یکی از تورها با موضوع داستایوفسکی است و مکان های مهمی را که او در آن ها زندگی و کار نموده است، به علاقه مندان نشان می دهد. ضمناً حتی منطقه ای بنام منطقه داستایوفسکی نیز وجود دارد که به مجموعه محل های واقع در میدان Sennaya گفته می شود و این مکان ها به کار او مربوط بوده است. تورهای دیگری برای آشنایی با جهانی پوشکین، گوگول، برودسکی و سایر نویسندگان نیز وجود دارد که بازدیدنمایندگان را با الهام زیبایی شناسانه ای که این نویسندگان برای آثار خود می گرفتند، آشنا می نمایند. موزه پوشکین نیز برای کلیه هواداران ادبیات روسی جالب خواهد بود، زیرا این موزه همان جایی است که این نویسنده مشهور تا قبل از مرگش در آن زندگی می کرد.

بوستون، آمریکا

شهر بوستون از همان ابتدای شکل گیری آمریکا، در مرکز صحنه فرهنگی و ادبی کشور قرار داشته است. نویسندگان کلاسیک آمریکایی برای نوشتن کتاب و همین طور بحث درباره کارهای خود در کتاب فروشی های بوستون جمع می شدند. ناتانیل هاثورن، الیور وندل هلمز، هنری وادزورث لانگ فلو و رالف والدو امرسون از جمله نویسندگانی هستند که حضورشان در کتاب فروشی اولد کورنر (Old Corner Bookstore) معروف بوده است، اینجا یکی از قدیمی ترین سازه های آجری بوستون و از ناشران سابق بعضی از معروف ترین نویسندگان قرن نوزدهم به شمار میرود.

این شهر را به خاطر کتابخانه آتنائوم (Boston Athenaeum) نیز می شناسند که در سال 1807 ساخته شد و یکی از قدیمی ترین و بزرگ ترین کتابخانه های مستقل در آمریکا محسوب می شود. این کتابخانه عمومی بعلاوه یکی از اولین کتابخانه های رایگان کشور است. دوستداران کتاب و ادبیات در پاییز هر سال برای نمایشگاه کتاب بوستون خود را به این شهر می رسانند که میزبانی نویسندگان پرفروش و طیف وسیعی از کارگاه های آموزشی و خواندن کتاب را بر عهده دارد. این نمایشگاه سال جاری در تاریخ 19 و 20 اکتبر برگزار می شود.

دوبلین، ایرلند

جای تعجب ندارد که یکی از جاذبه های نمادین شهر دوبلین، یک کتابخانه باشد. کتابخانه کالج ترینیتی نه تنها از نظر بصری فوق العاده زیبا و تماشای است، بلکه بعضی از قدیمی ترین و ارزشمندترین آثار ادبی جهان نظیر نسخه خطی و تذهیب شده کتاب کیلز را در خود جای داده است و 6 میلیون نسخه کتاب، ژورنال، روزنامه، مجله و نسخه چاپی و خطی دارد.

در خیابان های شهر دوبلین نمادهای متعددی در قالب تابلو، مجسمه و بناهای یادبود از افسانه های ادبی این شهر به چشم می خورد. موزه نویسندگان در میدان پارنل نیز به تاریخ غنی ادبی شهر اختصاص دارد و حاوی مجموعه ای بزرگ از آثار نویسندگان مشهوری نظیر اسکار وایلد، جیمز جویس و... است. جیمز جویس از نویسندگانی است که ارتباط تنگاتنگی با شهر دوبلین داشته است و به همین علت چندین تور در شهر وجود دارد که امکان تماشای شهر از منظر شخصیت جویس را برای علاقه مندان فراهم می نماید. معروف ترین این تورها، یک تور پیاده روی است که احتمالا الهام بخش جویس در نوشتن رمان اولیس بوده است و از Palace Bar آغاز می شود و در داروخانه Sweny به انتها می رسد.

آکسفورد، انگلیس

اگر کتابخانه ها را یک عضو حیاتی هر شهر ادبی بدانیم، پس آکسفورد بیشتر از هر شهر دیگری، این قلب تپنده را دارد. بیش از 100 کتابخانه در سراسر این شهر کوچک فعالیت می نمایند و تقریباً چیزی وجود ندارد که نتوانید در یک کتابخانه آکسفورد یاد بگیرید. کتابخانه بادلین به تنهایی بیش از 12 میلیون کتاب دارد و هر روز حدود 1000 جلد کتاب نو دریافت می نماید. ساختمان کتابخانه ها به شکل های مختلفی هستند و از سازه های معاصر تا کلیساهای قرن دوازدهمی را شامل می شوند. با توجه به فراوانی کتاب در این شهر، تعجبی ندارد که بعضی از بزرگ ترین نویسندگان جهان از این شهر هستند. جی آر آر تالکین نویسنده ارباب حلقه ها از دانشجویان کالج اکستر آکسفورد بود و بعدها برای زندگی و کار به این شهر بازگشت. سی اس لوئیس، از دوستان نزدیک او و نویسنده سرگذشت نارنیا نیز فارغ التحصیل کالج دانشگاهی آکسفورد و اسکار وایلد دانشجوی کالج مگدالن بود و لوئیس کارول (نویسنده آلیس در سرزمین عجایب) در کالج کلیسای کریست، ریاضیات تدریس می کرد.

لیست نویسندگان، روشنفکران و سیاستمدارانی که دست پرورده این شهر هستند، طولانی است، اما گروه ادبی اینکلینگز (Inklings) در این میان بسیار شاخص و متمایز است. اینکلینگز گروه ادبی غیررسمی مربوط به دانشگاه آکسفورد بود که در دهه 1930 تشکیل شد و اعضای آن را اکثرا استادان این دانشگاه تشکیل می دادند. این گروه به مدت دو دهه محفلی برای بحث های ادبی به خصوص درباره ارزش روایت در داستان و تشویق به نوشتن افسانه بود. تالکین و لوئیس از معروف ترین اعضای این گروه به شمار می رفتند، هرچند شخصیت هایی مثل اوون بارفیلد، رابرت هاروارد و چارلز ویلیامز نیز عضو این گروه بودند.